Witamina K jest jedną z wielu witamin, która odgrywa ważną rolę w naszym organizmie. Odpowiada między innymi za proces krzepnięcia krwi, a także reguluje gospodarkę wapniową. Jakie jeszcze funkcje spełnia? Na co pomaga?
Jakie mamy rodzaje witaminy K?
Wyróżniamy naturalne oraz syntetyczne rodzaje witaminy K. W pierwszej grupie znajduje się witamina K1, zwana zamiennie filochinoną, fitonationą lub fitomenadioną. To żółta cieczy, która wykazuje odporność na działanie temperatury, a za jej syntetyzowanie odpowiadają rośliny. Należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Dostarczamy ją do organizmu wraz z pożywieniem. Najwięcej mają jej produkty roślinne. Drugim, naturalnym rodzajem jest witamina K2, zwana menachinonem. Wytwarzana jest przez drobnoustroje, ale także w niewielkim stopniu przez układ pokarmowy. Również rozpuszcza się w tłuszczach. Syntezowana jest przez drobnoustroje, które bytują się w jelicie czczym i krętym. Natomiast syntetyczną witaminą jest menadion, czyli witamina K3. Co ciekawe, przyswaja się lepiej niż naturalna witamina K1. Od naturalnych witamin K wyróżnia się również tym, że jest rozpuszczalna w wodzie.
W jakich produktach znajdują się witaminy K?
Cennym źródłem witaminy K1 są produkty roślinne. Przede wszystkim zielone warzywa liściaste, w tym: rukola, sałata rzymska, lucerna, szpinak, a także awocado czy brokuły. Znajduje się również w olejach roślinnych. Natomiast bogatym źródłem witaminy K2 są mięso oraz produkty pochodzenia zwierzęcego, w tym jaja i nabiał. W jakich produktach znajdziemy witaminę K? Jej cennym źródłem są również dojrzewające sery, w tym Gouda oraz Brie. Znajduje się również w gęsiej wątróbce, ciemnym mięsie drobiowym oraz maśle. W produktach roślinnych będą to kiszonki. Warto zapamiętać, że niewielkie jej ilości wytwarzane są tak ze w ludzkich jelitach. Jej zapotrzebowanie pokrywa mało znana w Polsce potrawa o nazwie natto. Wystarczy zjeść porcję ważącą 15g, by pokryć dzienne zapotrzebowanie na tę witaminę. Potrawa cechuje się jednak specyficznym smakiem i zapachem. Ile zatem wynosi dzienne zapotrzebowanie na witaminę? Wynosi ono 1μg na 1 kg masy ciała. Aby zapewnić sobie jej odpowiednią podaż, wystarczy dobrze zbilansowana dieta. Suplementacja wskazana jest natomiast w przypadku poważnych niedoborów oraz specyficznych chorób.
Jaką rolę pełni witamina K?
Witamina K jest ważnym składnikiem, który pełni istotną funkcję w prawidłowym przebiegu funkcji życiowych. Uczestniczy przede wszystkim w syntezie osoczowych czynników krzepnięcia krwi, ale także białka protrombiny. Jeśli brakuje chociaż jednego z nich, pojawiają się problemy z krzepnięciem krwi. Witamina K ma wpływ na właściwą pracę układu sercowo-naczyniowego. Wykazuje działanie przeciwkrwotoczne i uszczelnia ściany naczyń krwionośnych, zapobiegając ich zwapnieniu oraz pękaniu. Wpływa w istotnym stopniu na gospodarkę wapniową, regulując wychwytywanie wapnia w układzie szkieletowym. Ma swój udział w kształtowaniu tkanki kostnej. Co więcej, wykazuje działanie antybakteryjne, przeciwbólowe, przeciwgrzybicze i przeciwzapalne. Może w znaczący sposób spowalniać rozwój chorób nowotworowych.
Kiedy warto suplementować witaminę K?
Suplementacja nie jest alternatywą dla dobrze zbilansowanej diety, nie może jej zastępować. Podstawą jest zatem zdrowe żywienie. W przypadku występowania objawów niedoboru, należy zgłosić się do lekarza, który zadecyduje o odpowiednich metodach leczenia. Po pierwsze zaleca zmianę diety. W przypadku gdy wprowadzone zmiany nie poprawiają stanu zdrowia, decyduje o suplementacji. Czasami decyduje się od razu na wprowadzenie suplementów, co uwarunkowane jest wynikami badań. Kiedy należy pomyśleć o suplementacji? Wtedy, gdy pojawiają się objawy niedoborów. Długotrwałe braki witaminy K mogą prowadzić nawet do osteoporozy, uszkodzenia wątroby, niedokrwistości, zwapnienia naczyń krwionośnych, żółtaczki i zaburzenia krzepliwości krwi. Niedobory witamin, w tym takich jak witamina K, cechują się poważnymi objawami. Aby potwierdzić lub wykluczyć niedobory tego składnika, wykonuje się najczęściej badania laboratoryjne krwi. Ponadto lekarz przeprowadza z pacjentem szczegółowy wywiad, sprawdzają występowanie charakterystycznych objawów niedoborów.
Podsumowując, witamina K jest ważnym składnikiem, który ma istotny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Aby zadbać o jej prawidłowy poziom w organizmie, należy przede wszystkim prowadzić zbilansowaną dietę. W razie niedoborów można również skorzystać z dostępnych na rynku suplementów. Jest ich naprawdę wiele. Pojawiają się między innymi preparaty zawierające kompleks witamin, ale z ich stosowaniem należy być szczególnie ostrożnym. Choć marketing producentów zachęca do ich stosowania, to nadmiar niektórych składników również może mieć niekorzystne działanie. Stosując suplementację, należy zatem wybierać wyłącznie składniki, których nam brakuje i unikać spożywania ich w nadmiernych ilościach. W związku z tym pomocna może być konsultacja z lekarzem, który określi sposób leczenia.
